Gratë shqiptare që mbledhin krom përballen me shfrytëzim

Vjollca Gjelleshi mbylli një kapitull të vështirë gjashtë vjet më parë kur vendosi ta ndërronte çekiçin e saj për një biznes të vogël në të cilin ajo shet këpucë të përdorura.
Gjelleshi kishte kaluar 14 vjet duke punuar në minierat e qytetit të saj të lindjes, Bulqizë, në verilindje të Shqipërisë, gjysmën e kësaj kohe duke ndarë kromin nga guri dhe duke e ngarkuar atë në kova.…

Lexo më shumë

Kush ishte Sami Gonxhja, autori i muzikës “Marshi i djelmënisë dibrane”

Sami Gonxhe lindi në vitin 1893 në qytetin e Dibrës së Madhe. Babai tij, Hafëz Raif Gonxhja, ka qenë një hoxhë erudit, ndërsa nëna e tij, Habibja, ishte bijë e latifondistit Ismail Kurt Aga Dovolani (Dagleri).
Sami Gonxhja kreu në vitin 1910 shkollën e mesme të përgjithshme në qytetin e Manastirit. Ashtu si edhe babai i tij zotëronte plotësisht gjuhën turke, arabe dhe persiane.…

Lexo më shumë

Jeta dhe puna e familjes Keshi në Majtarë të Maqellarës, një shembull për të gjithë

Fisi Keshi në Majtarë është nga më të mëdhenjtë e këtij fshati. Ata kanë qenë historikisht të lidhur me bujqësinë dhe blegtorinë, duke fituar admirimin dhe respektin e shokëve e miqve. Por, jo vetëm kaq, por të paktën tre drejtorë shkollash janë prej këtij fisi, pa përmendur mësues të shumtë, në degë të ndryshme të dijes e shkencës. Ndoshta do të shkruajmë më shumë për këto gjëra, kur të mendohet një historik për fisin, apo fshatin e sot do të ndalemi te njëra nga këto familje.…

Lexo më shumë

Resorti “Beça” në Podgorcë, një biznes që rritet pak nga pak në shërbim të turizmit

Shaban Beça nga Potgorca, buzë Drinit, gati po mbush 70 vjet, ku 50 prej tyre i ka punë. Kështu ishte gjithë jeta e tij, energjike, e vrullshme, dinamike, si një përrua malor, i mbushur plot nga reshjet pranverore.
Në vitin e largët 1972 mbaroi teknikumin e minierave, por nuk rendi në kërkim mineralesh. Arsye të ndryshme e detyruan të shkojë pranë familjes dhe punoi për një dekadë në S.M.T…

Lexo më shumë

Mendja dhe dora e dibranit gjallonte në çdo lëndinë…

Më 21.06.2021, për arsye pune, udhëtova për herë të parë për në Dibër e ky ishte një udhëtim që me të vërtetë e hetova vetëm në vend, që u kishte munguar udhëtimeve të mia nëpër atdhe.
Pavarësisht shokëve dhe miqve të shumtë që i kam nga Dibra, nga dje e pashë se prej tyre nuk kisha pasë marrë asnjë gjë prej gjërave, për ta krijuar përshtypjen time të konsoliduar, sikurse e krijova në një ditë udhëtimi për në atë qytet, i cili dukej që nuk ishte lëshuar dore, por e ruante finesën e vet të patjetërsuar e të “pakaçumitur” nga kaçubeti i tranzicionit shqiptar.…

Lexo më shumë

Alma Cani dhe Edmond Puca marrin titullin “Qytetar Nderi” të Bulqizës

Këshilli Bashkiak i Bulqizës ka nderuar me titullin “Qytetar nderi” dy mjekët e njohur, Alma Cani dhe Edmond Puca, për kontributin e tyre në fushën e mjekësisë, kryesisht gjatë periudhës së pandemisë.
Dhënia e titujve të nderit u krye në dy ceremoni të ndara, në prani të personaliteteve të ndryshme, anëtarëve të këshillit bashkiak, miqve dhe familjarëve.
Ceremonia e dhënies së titullit për Dr.…

Lexo më shumë

“Aty te portat Skée” është një libër ku janë strukur të gjitha imazhet, tropet dhe figurat e veprave të mia

Aty te portat Skée është libri im i parë, i botuar para 25 vjetësh nga shtëpia botuese “Onufri”, që asokohe ishte në Elbasan. Me të nis rishtaria e rrugëtimit tim letrar. Më 1996, kur doli libri, unë isha student i institutit të letërsisë botërore “A. M. Gorki”. Librin e botuar ma dërgoi botuesi, z. Bujar Hudhri, në Moskë, me anë të Olga Kollpakovës, ish-atashe e kulturës në ambasadën ruse në Tiranë.…

Lexo më shumë

Hani i udhëtarëve planetarë

Poet, tregimtar, romancier, eseist, autor skenarësh për film e TV, njohës i gjuhës dhe i letërsisë frënge, nga e cila përktheu dhjetëra drama, klasike e moderne, romane, ese…; që nga fillimet i ushtron paralelisht poezinë dhe prozën; realiteti që e përfshin brenda tre llojeve letrare është konsistent dhe unik, në përmbajtje, në kohë, në hapësirë; ndjesia, perceptimi, artikulimi artistik i botës përreth është veçantia e parë e krijimtarisë letrare të Bashës; ritmi i botimeve i maturuar, – çdo 2-3 vjet me nga një libër, pa bujë, pa paralajmërime e paslajmërime; konstant si në jetë, si në letërsi, si në format dhe veshjet narrative, që nga botimet e para në poezi dhe tregime, këtu e 50 e më shumë vite; artin e vet e sjell me gjuhë plotësisht dalluese, në kuptim të drejtpërdrejtë të fjalës, të veçantë në letërsinë bashkëkohore të shqipes; groteskore, përqeshëse (qesh e ngjesh…), me tis të hollë, elegant absurdi; me optikë narrative të përthyer, të zhvendosur të botës, të përditshmërisë konkrete, gjithë nuancime të holla, estetikisht perfekte; gjithë duke ia lënë të hapur dritaren lexuesit që optikën zhvendosëse narrative ta kthejë në kënd real dhe ta shohë si në dritë të diellit hapësirën ku lëvizin personazhet, botën tonë përreth, të përditshmen, sidomos atë, pjesën e kontaminuar, agresiven dhe depresiven…
Gjithë në këtë rrafsh, skrupuloziteti mimetik i Bashës, qoftë i mbështetur në traditën narrative, poetikën lirike romanore dhe tregimtare dhe trendeve të saj; besueshmëri perfekte mes faktit dhe trillit, mes të thënës dhe të fshehurës, mes shtesës dhe shkurtesës, mes vënies dhe fshirjes së thojzave – e kisha me shaka dhe seriozisht, mes buzëqeshjeve ironike dhe refleksit brengosës, detajeve dhe tërësisë…
Çfarësia që e rrethon autorin ndërsa, përditshmëria e trazuar, ajo më acaruesja përballë, ka vlerat e lënduara, jo rrallë të kthyera kokëposhtë; shkelja pa skrupull e tyre nga një etje për pushtet – (etja për pushtet është më shqetësuesja, më e liga etje e njerëzimit…), që nga derivojnë etjet e tjera, – pushteti i lekut, pushteti i postit, pushteti i shthurjes së moralit dhe deri te agresiviteti, brutaliteti, injoranca, dhuna, kriminaliteti…; aq sheshit dhe të ushtruara thuaja publikisht në hapësirën tonë ballkanike… Këtë ngarkesë bartin në strajcat e tyre personazhet e shumtë të Bashës, që në fillimet krijuese të tij, gjithë me substancë të pasuruar edhe në tregimet e librit që kemi përpara; i gjen, tërë spektrin shtresor të njerëzve, që nga rruga, kafeneja, zyra, sheshi, tregu e kudo shfaqen personazhet që, me veshje, sjellje, gjuhë, e begatojnë prozën me rrëfim fare të veçantë, rrëfim që e identifikon autorin që në pasusin e parë të tregimit….;…

Lexo më shumë

Kontribut në zhvillimin e novelistikës sonë

 

Pas romanit “Kur vdiste Kanuni”, shkrimtari dhe kulturologu shqiptar Xhafer Martini botoi vëllimin me novela. Këto novela të japin një kënaqësi të madhe kur i lexon. Po të shprehemi me gjuhën e popullit, do të thoshim se janë njera më e bukur se tjetra. Por, për mendimin tim, e pakrahasueshme me asnjë nga novelat e këtij vëllimi, një nga më të bukurat e letërsisë shqiptare, është ajo me titull “Korbin Kosta”, që hap vëllimin.…

Lexo më shumë

“Mos ma prekni lumin tim”, një rrëfim për luftërat, eksodet dhe epidemitë e viteve 1912 – 1920

Kur publicisti dhe studiuesi Sakip Cami ma besoi recensën e librit të tij “Mos ma prekni lumin tim”, unë e lexova me shumë ëndje dorëshkrimin. Gjatë leximit mendja u arratis në udhëtimin e atyre viteve, 100 vite më parë dhe, kuptova se si disa ngjarje të historisë përsëriten, për fajin e shoqërisë, ose jo të saj.
Autori është ndodhur historikisht në buzë të lumit të Drinit të Zi.…

Lexo më shumë
1 2