Të dhëna arkeologjike mbi disa fortifikime të periudhës së Skënderbeut në rajonin e Dibrës

Nga prof. Adem BUNGURI
Instituti i Arkeologjisë 
Akademia e Studimeve Albanologjike

Një aspekt i rëndësishëm i punës studimore për të hedhur më shumë dritë mbi epopenë skënderbejane, është vendosja e korrelacioneve adekuate midis burimeve historike dhe atyre arkeologjike. Kjo gjë kërkon kryerjen e kërkimeve arkeologjike në kalatë, fortifikimet apo strukturat e tjera, që kronologjikisht i referohen periudhës në shqyrtim. Edhe pse është fjala vetëm për një periudhë 25 vjeçare (1443-1468), pra kohësisht mjaft e kufizuar dhe në terma arkeologjik vështirë e identifikueshme, çelësi i zgjidhjes, është studimi më i thelluar i burimeve arkeologjike dhe gjeografisë historike, si dhe bashkëpunimi midis studiuesëve të arkeologjisë dhe atyre të historisë mesjetare.…

Lexo më shumë

Riza Shehu, misionari i hapjes së shkollave shqipe në Zerqan

Riza Shehu, me punën dhe veprën e tij edhe pse punoi e vrapoi plot vrull, pasion e përkushtim, si një misionar i vërtetë, në mësimin e gjuhës dhe hapjen e shkollave shqipe, si dhe çështjen kombëtare shqiptare, mbeti i harruar dhe i pavlerësuar nga regjimi komunist, por edhe pas ’90 me ardhjen e demokracisë?! Kjo heshtje absurde dhe e pajustifikuar, çuditërisht vijon edhe në ditët e sotme, pas 30 vitesh demokraci…

‘Porta e madhe’ e familjes së shehelerëve të Zerqanit, ne fillimshekullin e XX, nxorri mjaft pinjollë të saj që vijuan rrugën e të parëve të Teqesë së Zerqanit, Sheh Mustafës dhe Sheh Sulës, në shërbim të çështjes kombëtare shqiptare, për liri e pavarësi të atdheut.…

Lexo më shumë

Tafë Dauti i Sllatinës

Kemi shkruar gjithmonë për figura e njerëz që bënë vërtet histori në Dibër dhe jashtë saj , kemi bërë monografi të ndryshme e mjaft portrete të njerëzve të njohur dhe pa njohur por që kemi lexuar, kemi gërmuar në kujtimet e të tjerëve. Dhe pa dyshim që është nisma ma e bukur e pas viteve nëntëdhjetë.
Mjaft figura të njohura por të mohuara e harruara i kishte mbuluar pluhuri i harresës kolektive.…

Lexo më shumë

Dëshmorët e Dovolanit

Shumë pak njerëz e dinë se para një shekulli,në fshatin e Dovolanit u krye një masakër nga pushtuesit serbë, ashtu si në shumë fshatra të tjerë të Dibrës. Tregimet e më të moshuarve, të ardhura gojë më gojë deri në ditët tona, zbardhin sadopak këtë ngjarje. Pak kohë pas humbjeve të mëdha të serbit në qafën e Kolesjanit, do të vinte një valë e re hakmarrje që nuk do të kursente, asgjë, as shtëpitë, as kafshët, as gratë e fëmijët.Në…

Lexo më shumë

Elez Isufi dhe Suf Xhelili

Elez Isufi dhe Suf Xhelili, në kohën e tyne, kanë pasë qenë të njoftun kështu me kët identitet, tue u përmendum në kët mënyrë në popullsinë e vendit.

Elez Isufi dhe Suf Xhelili, origjinën e kishin nga katundi Dardhë i Dibrës, qi turqt, në kohë të vjetra i thojshin Debre i Zir, dmth. Dibra e Poshtme. Këta, ishin agjë e nip.…

Lexo më shumë

Kryengritja kundër serbe e shtatorit 1913

Karakteri i fortë, shpirti luftarak, dëshira për t’u pajisur me armë të reja, bëri që shumë çidhnakë të shkruhen vullnetarë për në Shkodër.

Patriotët e Dibrës së Poshtme, nën udhëheqjen e Isuf bej Hysenagollit, ia dolën të mbledhin mbi 4000 vullnetarë, të cilët do t’i shkonin në ndihmë Shkodrës. Në mes këtyre burrave ishin edhe mbi 1000 çidhnakë, të cilët të udhëhequr nga Selman Alia, Llan Kaloshi e Shaban Lusha u rreshtuan me këtë ushtri.

Lexo më shumë

Hajredin Shehu i shehelerëve të Zerqanit, kleriku dhe atdhetari në gjurmët e të parëve

Veprimtaria e Sheh Hajredin Zerqanit ishte dhe do të mbetet një shembull i lartë patriotik për brezat, në mbrojtje të çeshtjes kombëtare.

Në vend të hyrjes
Ashtu si dhe në jetëshkrimet për Sheh Mustafën e Sheh Sulën e Zerqanit, edhe në realizimin e jetëshkrimit, për Sheh Hajredinin e Zerqanit, jam mbështetur në materiale të shumta dokumentare e historike, në kujtimet gojore të familjes, trashëguar ndër breza, si dhe dokumenteve e dëshmive të marra nga Muzeu i Dibrës, mbledhur e sistemuar me shumë kujdes nga Fadil Shehu, djali i Sheh Hajredinit të Zerqanit.…

Lexo më shumë

Selim Sula, ambasadori shëtitës i Elez Isufit

Një jetë nëpër odat e Dibrës dhe malet me borë, nëpër qelitë e burgjeve dhe pallatin e mbretit. Një libër i pa shkruar, por që mbushen mijëra fletë me fjalën e mençur dhe alegorinë e këtij studenti që mori diplomën në “Universitetin e Dibrës”.

Nga Shaqir Skarra

Në qoftë se historia ka borxhe për të larë karshi Sllovës, do të mbetet fajtore për jetë.…

Lexo më shumë

Ismail Bara,  ish partizan i Brigadës 18 -të, aktivist dhe drejtues  me vlera  shoqërore

KRONOLOGJI

Më 18 gusht 1944, sipas urdhrit të Shtabit të Përgjithshëm u formua në Sllatinë të Dibrës  Brigada e 18-të S mbi bazën e tre batalioneve të Dibrës, Martaneshit, Çermenikës si dhe të partizanëve të ardhur nga krahina të tjera të vendit.

Në drejtimin e Brigadës në ditën e formimit ishin Esat Ndreu, komandant, vëllai i patriotit dhe luftëtarit Elez Isuf Ndreu, Zëvendës komandant Zoi Themeli, Miço Kallamata komisar dhe Sotir Vullkani zëvendës komisar.

Lexo më shumë

Gjaku i Isuf Murres si gjak dovleti

  1. PARATHËNIE 

Historia e dëshmorit Isuf Murrja është pjesa e pestë e studimit “Kronologjia e fisit Murrja në Luzni të Dibrës”. Vrasja e Isufit nga turqit në hyrje të fshatit Grevë ishte nga më të tmerrshmet e kohës. Kompania shëtitëse e xhandarëve turq nën drjtimin e yzbash Deli Mehmeti, i prenë kokën dhe bashkë me trupin e ekspozuan rrugëve deri në Këshlla (divizioni ushtarak turk) në Peshkopi.

Lexo më shumë
1 3 4 5 6 7 11