Njeriu nuk kuptohet me vdekjen


Zoti, kur mësoi se ëngjëlli Xhebril po shkaktonte panik tek njerëzit, urdhëroi që ai të jetonte midis tyre, por me pamje të ndryshuar që të mos e njihnin. Por ata që dikur i ndruheshin dhe e urrenin, tani donin ta takonin për të mësuar sa më shumë rreth vdekjes, sepse vdekjet u bënë shumë të shpeshta, të pakuptueshme, të cilat vinin prej qindra shkaqesh, disa prej tyre mjaft banale. Karakateri mospërzgjedhes i vdekjes, që merr edhe ku nuk ka, që nuk mban radhë, erdhi duke u thelluar aq shumë, saqë u bë tronditës për njerëzimin. Nga vdekjet tek e tek, një këtu e një atje, një sot e një neser, u arrit tek vdekjet kolektive, kur në një çast, ndërrojnë jetë mijëra njerëz. Për këto arsye dhe për të tjera si këto, një burrë i lutej natë – ditë Zotit ta takonte me ëngjëllin Xhebril. Të afërmit i thonin të hiqte dorë nga kjo marrëzi, pasi Zoti vetë e kishte bërë Xhebrilin që të mos njihej, por ai nuk lëkundej nga asgjë. Dhe Zoti, më në fund, ia plotësoi dëshirën. I dërgoi një melek i cili i tha:

– Neser në mëngjes dil në udhë të madhe të katundit ; ai që do të kalojë me nji djep në krah është ëngjëlli Xhebril.

Doli ky burri neser heret në mëngjes, por aty nuk kaloi njeri tjetër me djep në krah, përveç një bashkëkatundari, të cilin nuk kishte përse ta ndalonte. Priti deri në mbrëmje, pastaj u kthye në shtëpi. Po besimi në Zotin në zemrën e tij nuk mori asnjë krisë. “Do të jetë ndonjë lajthitje imja, ja e melekut, se Zoti nuk gabon kurrë”, mendoi më në fund dhe filloi të lutej prapë tek Zoti që t’ja plotësonte dëshirën. Po bash pse mendoi ashtu, Zoti ia dërgoi sërish melekun i cili i tha:

– Pse nuk e takove dje ëngjëllin Xhebril?

– Ai që kaloi me një djep në krah, ishte një bashkëkatundari im, të cilin e takoj dhjetë herë në ditë. Nuk kaloi asnjë njeri tjetër me djep në krah.

– Ka qenë ëngjëlli Xhebril, pasi ai transformohet dhe merr fytyrën e pamjen e cilitdo. Neser mund të shfaqet me një fytyrë dhe me një trup tjetër.

– Këtë nuk e kam ditur. Faleminderit Zotit, faji është imi.

– Neser dil prapë në udhë të madhe.

Të nesermen ai doli prapë në udhë të madhe dhe priti një copë herë të mirë derisa kaloi andej një burrë i panjohur me një djep në krah. E ndali dhe e pyeti:

– Ku po shkon kështu, o njeri?

– Për punë, – u përgjigj ai.

– A të vij me ty?

– Eja, po qe se nuk ke ç’bën tjetër.

U bënë bashkë dhe u nisën. Ecnin pa folur. Pas një ore udhë, arritën në një vend shumë të bukur: një livadh ende i bleruar, edhe pse vjeshta kishte trokitur. Livadhi ishte rrethuar me një gardh hidesh, me plepa të gjatë të bardhë, që e kishin lëvoren të lëmuar si vezët e pëllumbit. Një djalë i ri, rreth të njëzetave, kishte nisur punën për të prerë një trung arre. Nga brezi e lart ishte zhveshur i tëri dhe kishe qejf ta shikoje trupin e tij me një zhvillim të përsosur dhe harmonik. Nuk punonte as shpejt, as ngadalë. Bënte punë me një ritëm të caktuar, shprehje kjo e njeriut të fuqishëm, energjik dhe me vullnet. Kur i binte trungut të arrës me sopatë, bujashkat fluturonin disa metra tutje dhe përhapeshin nëpër livadh si tjegulla të vogla të bardha. Xhebrili u ndal në mejën e arës dhe po vështronte djalin. Në jetë nuk ka gjë më të bukur se sa forca, kur ajo është e pajisur me të drejtën dhe arsyen, siç nuk ka gjë më të urryer se forca, kur ajo nuk ka të drejtë dhe arsye.

Burri qe ishte me Xhebrilin, i mbante sytë tek djaloshi, që kishte hijeshi dhe forcë të madhe. Xhebrili filloi të mërmëriste diçka nën vete. Burri nuk ia merrte vesh fjalët, por vetëm shikonte lëvizjen e buzëve të tij. Pas dy – tre minutash ai heshti. Dukej mjaft i lodhur sikur të kishte mbajtur gurë në krah. U kthye me fytyrë nga shoku i rrugës dhe tha:

– Mbaroi dhe kjo punë.

– Cila punë? – e pyeti ai.

– Bëra një lutje Zotit që ky djali të vdesë sonte. Zoti e pranoi lutjen time.

– Si kështu, po a i merret jeta këtij djali?

– Këto janë punët e Zotit. Ne nuk kemi përse përzihemi në punët e Tij. Unë vetëm shikoj sa ua ka përcaktuar Ai jetën njerëzve. Nuk paksoj as shtoj gjë. Por, kur dikujt i sosen varrat, që i ka caktuar Zoti, unë i bëj lutje Atij. Me një fjalë, vetëm ia kujtoj atë që e ka vendosur Ai.

Si tha këto fjalë, vuri djepin në krah dhe u nis prapë për udhë. Burri i shkonte prapa, por pa qejf. E kishte zemrën të vrarë pasi ai djalë do të vdiste atë natë. Bënë edhe një orë udhë dhe ëngjëlli Xhebril u ndal anës së një vije uji. Matanë vijës, si nja njëzet metra më larg, ishte një shtëpi. Nën strehën e asaj shtëpie nën rrezet e vakta të diellit të vjeshtës, rrinte një plak kaq i vjetër dhe kaq i rrëgjuar, sa të vinte keq kur e shikoje. Atij jeta i ishte rënduar shumë dhe vdekja për të do të ishte shpëtim. Xhebrili filloi të pëshpëriste me vete si një orë më parë. “Këtu po bën punë me mend”, tha me vete burri. Po ëngjëlli Xhebril u kthye nga bashkudhëtari dhe i tha:

– Ky plaku, me urdhër të Zotit, do të jetojë edhe dhjetë vjet. Vdekja e kërcënon, por jetën ia ka caktuar Zoti.

Burri u trondit aq shumë sa kujtoi se nuk kishte dëgjuar mirë. Pastaj, si e mori veten, tha:

– E Zotit shkoftë përherë. Po me ty nuk mund të rri më!

Dhe u ndanë. Nga ajo ditë e deri me sot përpjekja e njeriut për ta kuptuar vdekjen ka dështuar.

(Marrë nga libri “Kanuni i Dibrës”,

Xhafer Martini, Botimet M&B,

Tiranë, 2016)